Günlük Fikirler Yazılar

Eris Varyantı Kaç Kişide Görüldü Güncel? Sayı Fetişine Veda Etme Zamanı Kısa cevap: “Güncel toplam kişi sayısı” yok. Kurumlar kişi saymıyor; yalnızca dizilenen örnekler içinde varyant oranlarını paylaşıyor. EG.5 (Eris) 2023’te zirve yaptı, 2025’te sahneden büyük ölçüde çekildi. Şunu baştan söyleyeyim: “Eris varyantı kaç kişide görüldü?” sorusu kulağa net gelse de veriye haksızlık yapıyor. Çünkü bu sorunun kendisi, bugün elimizdeki izleme sistemlerinin doğasına aykırı. “Kesin sayı” istiyoruz ama sistem “oran” üretiyor. Ve evet, bu çelişki bizi yanlış tartışmalara sürüklüyor. Eris’i Sayamıyoruz, Çünkü Kimse Kişi Saymıyor Ülkeler artık toplu test yapmıyor; varyant tespiti için gereken genomik dizileme, bildirilen vakaların yalnızca çok…

“Alman kantonu” ifadesi kulağa teknik bir terim gibi gelebilir ama aslında tarih, siyaset, kültür ve kimlik meselelerinin kesişim noktasında duran çok katmanlı bir kavramdır. Alman Kantonu Ne Demek? Bir Terimin Çok Katmanlı Hikâyesi Bazı kavramlar vardır ki, onları tam olarak anlamak için tek bir açıdan bakmak yetmez. “Alman kantonu” da işte tam böyle bir kavram. Kimine göre siyasi bir yapı, kimine göre bir kimlik göstergesi, kimine göreyse kültürel çeşitliliğin en somut örneğidir. Bu yazıda, bu terimi hem erkeklerin daha analitik ve veri odaklı bakışıyla hem de kadınların toplumsal etkiler ve duygusal bağlamlara dikkat eden yaklaşımıyla ele alacağız. Belki sonunda hep…

Devletin Araziye El Koymasına Ne Denir? Farklı Bakış Açılarıyla Derinlemesine Bir İnceleme Merhaba sevgili okur! Bugün birlikte, birçok kişinin duyduğu ama tam olarak ne anlama geldiğini bilmediği bir konuyu masaya yatıracağız: Devletin araziye el koyması. Kimi bunu adaletin gereği olarak görürken, kimi için büyük bir haksızlık anlamına geliyor. Gel, bu konuyu farklı bakış açılarıyla ele alalım ve sonunda belki de hep birlikte yeni sorularla düşünmeye devam edelim. Devletin Araziye El Koyması Nedir? Temel Kavramlar Devletin birey ya da özel kurumlara ait taşınmaz mallara el koyması hukukta “kamulaştırma” olarak adlandırılır. Kamulaştırma, kamu yararı amacıyla devletin mülkiyet hakkına müdahale etmesi anlamına gelir.…

Doğanın Zarif Sakinleri: Ak Kuyruklu Geyiklerin Yaşam Alanlarını Keşfediyoruz Doğada karşılaştığınızda sizi büyüleyici bir zarafetle selamlayan canlılardan biridir ak kuyruklu geyik. İnce uzun bacakları, zarif adımları ve beyaz kuyruğuyla dikkat çeken bu hayvanlar, yalnızca bir tür değil; aynı zamanda doğanın dengesi için vazgeçilmez bir parça. Peki bu sevimli ve asil memeliler nerede yaşar? Gelin birlikte onların dünyasına adım atalım. Ak Kuyruklu Geyiklerin Doğal Yaşam Alanları Kuzey Amerika’nın Vazgeçilmez Türü Ak kuyruklu geyik (Odocoileus virginianus), memleketi Kuzey Amerika olan ve kıtadaki en yaygın geyik türlerinden biridir. Kanada’nın güney ormanlarından Meksika’nın tropikal bölgelerine kadar uzanan geniş bir coğrafyada yaşarlar. Hatta Panama’ya kadar…

Işık Gölge Nasıl Oluşur? Doğanın Görünmeyen Dansı Işık ve gölge, insanlık tarihinin en eski gözlemlerinden biridir. Güneş doğduğunda varlıkların arkasında beliren o karanlık alan, yalnızca fiziksel bir olgu değil, aynı zamanda düşünsel bir meraktır. “Işık gölge nasıl oluşur?” sorusu, ilk çağ filozoflarından modern fizikçiye, ressamlardan fotoğraf sanatçılarına kadar birçok alanın ortak ilgi noktası olmuştur. Çünkü ışık ve gölge, yalnızca doğanın değil, insan algısının da temel bileşenleridir. Tarihsel Arka Plan: Antik Gözlemlerden Bilimsel Gerçeklere Işığın doğası üzerine ilk tartışmalar, Antik Yunan’a kadar uzanır. Platon, mağara alegorisinde gölgeyi insanın sınırlı algısının simgesi olarak yorumlamış, Aristoteles ise gölgeyi maddenin varlığının kanıtı olarak görmüştür.…

Gırgır Nedir İnşaat? Antropolojik Bir Bakış Açısı Kültürler, insanlığın en derin izlerini taşıyan yegâne anlatılardır. Her toplum, gelenekleri ve sembolleri aracılığıyla kendi kimliğini oluşturur ve anlam dünyasını şekillendirir. Bu dünyada, her detayın bir anlamı vardır; bir kelime, bir sembol, bir ritüel. Bir antropolog olarak, kültürlerin çeşitliliğini keşfetmek, her bir topluluğun kendine özgü bakış açılarını anlamak bana sonsuz bir merak ve ilham kaynağı sunuyor. Bugün, bu keşif yolculuğunda, “gırgır”ın inşaat dünyasında nasıl bir kültürel yansıma bulduğuna dair bir inceleme yapacağız. Gırgır, Türkçe’de geleneksel olarak “mizahi” ya da “eğlenceli” anlamlarına gelirken, inşaat dünyasında kullanılan anlamı, bambaşka bir derinlik taşır. Antropolojik açıdan bakıldığında,…

Handikap Cümle İçinde Nasıl Kullanılır? Dildeki Küçük Kelimelerin Toplumdaki Büyük Etkisi Bazı kelimeler vardır, gündelik hayatta sıkça kullanılır ama kökeni ve anlamı üzerine pek düşünülmez. “Handikap” da bunlardan biri. Kimi zaman spor yorumlarında, kimi zaman gündelik konuşmalarda, hatta iş görüşmelerinde bile karşımıza çıkar. Ama hiç düşündük mü — bu kelimeyi nasıl kullandığımız, toplumsal bakış açımızı nasıl yansıtıyor? “Handikap” sadece bir eksiklik ya da dezavantaj mı, yoksa sistemin adaletsizliğine işaret eden bir kelime mi? Bu yazıda, “handikap cümle içinde nasıl kullanılır?” sorusunu yalnızca dilbilgisel olarak değil; toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet açısından da ele alacağız. Handikap Nedir? Sözlükten Topluma Uzanan…

Gong Kimin Markası? Tarihin, Kültürün ve Modern Tüketimin Kesişiminde Bir İsim Bir tarihçi olarak geçmişi anlamak benim için yalnızca olayları sıralamak değil, bugünün dünyasına ayna tutmaktır. “Gong” kelimesini duyduğumda, zihnimde hem kadim Asya medeniyetlerinin mistik tapınakları hem de modern dünyanın tüketim kültürü aynı anda belirir. Gong bir ses, bir çağrı, bir uyarıdır — ama aynı zamanda bir markadır. Bu yazıda “Gong kimin markası?” sorusunu yalnızca ticari bir bağlamda değil, tarihsel, kültürel ve toplumsal dönüşüm ekseninde inceleyeceğiz. Tarih bize gösterir ki markalar, sadece ürünlerin değil, dönemlerin ruhunu da taşır. Gong markası da bu açıdan geçmişle bugünü birbirine bağlayan sessiz bir semboldür.…

Aynaya Bak Harabe Gibisin Kimin Sözü? Yıkıntıların İçinden Doğan Bir Hikâye Bazı sözler, sadece kulağımıza değil, kalbimize de dokunur. “Aynaya bak, harabe gibisin.” cümlesi de onlardan biri. Bunu ilk duyduğumda, bir şiirden mi, bir film repliğinden mi geldiğini düşünmüştüm. Ama sonra fark ettim ki, bu cümle her birimizin içinde bir yankı bırakıyor. Bugün, bu sözün anlamını bir hikâyenin içinde arayacağız — bir kadının ve bir erkeğin, birbirine ayna tutarak kendini yeniden bulduğu bir hikâyede. Bir Sabahın Sessizliğinde Başlayan Hikâye Harabe Gibi Bir Ruh Hâli Ayşe, sabah aynanın karşısına geçtiğinde yüzüne bakamadı. Göz altlarındaki morluklar, gecelerin biriktirdiği yorgunluk gibiydi. İş, ev,…

Gezi Yazısı Kaçıncı Kişi Ağzından Yazılır? Antropolojik Bir Perspektiften İnceleme Kültürlerin Çeşitliliğini Merak Eden Bir Antropoloğun Davetkâr Girişi Kültürlerin zengin çeşitliliği, insanın dünyayı algılayışını ve deneyimlerini şekillendirir. Bir antropolog olarak, farklı toplulukların gelenekleri, ritüelleri ve sembollerine duyduğum merak, her bir kültürün nasıl şekillendiğini anlamama yardımcı olur. Gezi yazıları da tıpkı bir topluluğun bir ritüelini, bir sembolünü, bir kimliğini anlatmak gibi, yazarı ve okuyucusunu farklı kültürel dünyalarla tanıştıran metinlerdir. Peki, gezi yazılarında yazarlar hangi bakış açısını kullanır? Gezi yazısının amacı, sadece bir yerin fiziki özelliklerini anlatmak mıdır, yoksa yazar, kendi kültürel kimliğini ve toplumsal bağlamını da bu metinde yansıtır mı? Antropolojik…